Kars - Ani Antik Kenti
Kars il merkezine 42 km uzaklıkta yer alan Ani Antik Kenti’nin çevresi 4,5 km uzunluğunda surlarla çevrilidir. Toplam 78 hektarlık alana kurulmuş olan Ani Antik Kenti’nin tarihi M.Ö. 5.0 yıllarına kadar uzanır. İç Kale 4. yüzyılda Karsaklar tarafından, şehrin dış cephe surları büyük ölçüde Bagratlılar tarafından inşa edilmiştir. Ani tarih boyunca Bagratlılar, Selçuklular, Gürcüler, Saltuklular, Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Osmanlıların egemenliğinde kalmıştır. Ermeni krallıklarına başkentlik yapmış olan şehir Ortaçağ boyunca (özellikle 10 - 12 yy’da) İpek Yolu’nun Anadolu’daki ilk konaklama noktası olması nedeniyle ticari ve dini açıdan büyük önem kazanmıştır. Anadolu’daki ilk Türk Camisi olan Ebul Menuçehr Camisi, Anadolu’daki en büyük kilise olan Büyük Katedral (Fethiye Camisi), Tigran Honents Kilisesi, Selçuklu Kervansarayı, Aziz Prkich (Keçel) Kilisesi, İpekyolu Köprüsü Ani Antik Kenti’nde görülmesi gereken en önemli yapılardır.
Kars - Sarıkamış Kayak Merkezi
Çevresi sarıçam ormanları ile kaplı ve sadece Alp Dağları’na mahsus kristal karın bulunduğu Sarıkamış Kayak Merkezi’nde farklı zorluk derecelerindeki 9 adet pistin toplam uzunluğu 25 km’dir. Tesiste saatte 2.400 kişi kapasiteli, bilgisayar donanımlı telesiyej sistemi vardır. Kayak pistlerine ek olarak 5 km’si Uluslararası Kayak Federasyonu tarafından tescilli toplam 50 km’lik Cross Country alanı mevcuttur.
Kars Kalesi
1153 yılında Saltuklu Sultanı Melik İzzeddin tarafından veziri Firuz Akay’a yaptırılan Kars Kalesi, iç ve dış olarak iki bölüm şeklinde planlanmıştır. Çeşitli dönemlerdeki saldırılarda yıkılan ve tekrar yenilenen kale, ilk haline göre pek çok
değişiklik göstermektedir. Kesme bazalt taştan yapılan 3,5 kilometrelik sur duvarlarında önceden 220 burç varken, sadece 7 burç günümüze kadar gelebilmiştir. Su (Çeribaşı), Kağızman (Orta), Behram Paşa ve uçuruma açılan Ana Kapı olmak üzere toplam dört giriş yeri bulunmaktadır.
Kars - Baltık Mimarisi Örnekleri
Kars, 1877 - 1878 Osmanlı - Rus Savaşı sonrası 40 yıl Rus egemenliğinde kalmıştır. Bu dönemde Rusya’nın Baltık Denizi kıyılarında uygulanan mimari anlayış Kars’ta da uygulanarak birbirini dik kesen ızgara planlı yeni bir şehir kurulmuş ve şehre çok sayıda düzgün kesme bazalt taşından binalar yapılmıştır.
Kars - Ebul Hasan Harakani Türbesi
Anadolu’ya gelen ilk evliya Alperenlerden olan Ebul Hasan Harakani, İran’ın Horasan bölgesinde 963 yılında dünyaya gelmiş ve kendisinden yaklaşık bir asır önce yaşayan Beyazid-i Bestami’nin tasavvufundan etkilenmiştir.Türkmenistan’dan Anadolu’ya 11. yüzyılda yapılan Selçuklu akınlarına katılarak gelen Ebul HasanHarakani, 1033 yılında Yahni Dağı’nda Bizans Ordusu ile yapılan savaşta şehit olmuştur. Ebul Hasan Harakani, Türk ve İslam kültürünün Anadolu’da yayılmasında öğrencileriyle birlikte hizmetlerde bulunmuştur. Kendisinden sonra gelen Mevlana ve Ahmed Yesevi Ebul Hasan Harakani’nin görüşlerinden etkilenmiştir.
Kars - Kuyucuk Kuş Cenneti
Anadolu’nun en büyük kuş göç yolu üzerinde bulunan Kuyucuk Gölü Yaban Hayatı Geliştirme Sahası 245 hektar büyüklüğünde olup 224 tür kuşu barındırmaktadır. Türkiye’nin 13’üncü, Doğu Anadolu’nun ilk ve tek RAMSAR alanı olan
Kuyucuk Kuş Cenneti, 2008’de İngiltere’nin en saygın çevre ödülü Whitley Altın Ödülünü almış, 2009 yılında ise Avrupa Komisyonu tarafından Avrupa’nın Seçkin Turizm Merkezi seçilmiştir.
Kars Çengilli Kilisesi
Kendisiyle yanı isme sahip köyde yer alan bu tarihi mekân, Kağızman ilçe sınırları içinde bulunup ilçe merkezine 28 kilometre uzaklıkta yer almaktadır Üzerinde kilisenin Gürcü Patrikhanesi’nin denetiminde olduğunu bildiren bir yazıt bulunmaktadır.
Kars Katerina Av Köşkü
Çar 2. Nikola tarafından 1890 - 1914 yılları arasında yaptırıldığı tahmin edilen köşk, Sarıkamış yerleşiminin kuzey batısına konumlanıyor. Dikdörtgen planıyla tamamı ahşap olarak tasarlanan binanın dikkat çekici yanı, hiç çivi kullanılmadan tahtaların birbirine geçme tekniğiyle yapılmış olmasıdır.
Kars Camuşlu Kaya Yazıtları
İnsanlık tarihinin çok eski dönemlerine ait anıtsal yazıtların yer aldığı Camuşlu, Kars merkeze 50 kilometre uzaklıktadır. Aynı adlı köyden ulaşılan kaya resimleri Paleolitik çağa tarihleniyor. Bazalt bir kayalık tepenin yamaçlarına konumlanan resimlerde insan, geyik, yaban keçisi ve eşek figürleri dikkat çekmektedir.
Kars Beş Kilise
Tarihi kiliselerin toplandığı Digor’da, merkeze en yakın olanı Beşkilise’dir. Yerleşime doğru uzanan vadinin içinde yer alan Aziz Karapet, Meryem Ana, Aziz Stefanos, Aziz Krikor ve Aziz Sarkis kiliselerinden oluşan Beşkilise kompleksinden
günümüze sadece, üzerinde 1033 tarihli yazıtların yer aldığı Aziz Sarkis Kilisesi yakta kalabilmiştir. Mimari yapısı ve taş işçiliğiyle dikkat çeken bu kilise, Ortodoks dünyası açısından önem taşımaktadır.
Kars Kiliseleri
Kars il sınırları içinde birçok kilise yer almakta olup bunlardan en önemlileri Sarıkamış tarafındaki Alakilise (Şehitemin) ve Hamamlı Köyü güzergâhı üzerindeki kiliselerdir.
