İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde düzenlenen “Ani’yi Anlamak” paneli, büyük bir ilgi ve katılımla gerçekleşti. Serhat Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Nurullah Karaca’nın projeyi tanıtan konuşmasının ardından Prof. Dr. İlber Ortaylı, Ani'nin genel şehir yerleşimi ve tarihine dair önemli bilgiler paylaştı. Ortaylı, Ani'nin Selçukluların Anadolu'ya girdiği yer olduğunu belirterek, "Ani demek kanyonun kenarındaki bir şehir, aşağıda Arpaçay akıyor. Ani’de kiliseler ve bir de tabi camilerimiz var. Mesela Şeddadoğlu Menuçehr’in, yaptırdığı. Ani'nin tarihini doğru kaynaklardan okumak gerekir. Ani’deki yapılarda tamamen bir milletin sanatı hâkim hükmü vermek yanlış olur. Ani’nin restorasyonun da, bence koruyucu restorasyon olması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.

Panelde, 1064 yılında gerçekleşen Selçuklu-Bizans savaşıyla fethedilen Ani'nin tarihi hakkında bilgi veren Prof. Dr. Haşim Şahin, tarihi olayların önemine vurgu yaptı. Prof. Dr. Şahin şunları kaydetti: "Selçuklular, eski kadim Türk devletlerinin aksine, yönlerini batıya çevirmişlerdir. Selçukoğullarının, Anadolu’ya ve Kars bölgesine olan ilgisi Selçuk Bey’in oğlu Arslan Yabgu'ya kadar uzanıyor. Arslan Yabgu’nun Kars’a geldiğini biliyoruz. Çağrı Bey’in oğlu Alp Sungur Yakuti Bey ise Ani'ye ilk kez saldırdı ama coğrafi konumun zor olması nedeniyle alınamadı. Buranın alınması Malazgirt'in fethine açılan önemli bir kapıydı. Alparslan'ı Alparslan yapan bana göre Malazgirt’ten ziyade Ani'nin fethidir. Sultan Alparslan, Ani’nin fethini fetihnamelerle farklı coğrafyalara duyurdu ve dönemin halifesi El Kaim tarafından Ebu’l Feth (Fethin Babası) unvanı verildi. "

Ani Örenyeri Kazı ve Alan Başkanı Doç. Dr. Muhammet Arslan ise "Ani Kazıları ve Ani'deki Türk-İslam Mimarisi" başlıklı bir sunum yaptı. Doç. Dr. Muhammet Arslan ise ilk Türk Camii ve hamamının yanı sıra dünyadaki ilk suda doğumun da Ani’de olduğunu belirterek Ani'deki anıtsal eserler ve yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları hakkında detaylı bir sunum gerçekleştirdi. Arslan ayrıca şunları kaydetti: “Ani, Anadolu’daki Türk-İslam tarihinin başlangıç noktası olmakla birlikte; aynı zamanda hem Anadolu Türk-İslam şehirciliği hem de Türk-İslam mimarisinin başlangıç noktasıdır. Bu yüzden burada Selçuklular eliyle inşa edilen eserler Anadolu Türk mimarisi için ilktir.”

Program, panelistlere Kars hatıralarının takdimi ile sona erdi. Katılımcılar, Ani'nin zengin kültürel mirasını daha yakından tanıma fırsatı buldular. Ayrıca faaliyet kapsamında 13 Ocak tarihine kadar sürecek olan ve Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı’nın da ziyaret ettiği fotoğraf sergisi de Ani’nin zengin tarihini anlamak isteyen herkesi bekliyor.

Paneli tekrar izlemek isteyenler @serhatkalkinmaajansi ve @KarstayizBiz adlı Youtube hesabından izleyebilirler.